मधुनिता
ई-मेल
बऱ्याच दिवसांच मनातलं साचलेपण रुद्रला अस्वस्थ करत होतं. थरथरत्या हाताने त्याने डोळे पुसले आणि खिडकीतून बाहेर पाहिलं. काळ्याकुट्ट ढगांआड सूर्याचं तेज लोप पावलं होतं. त्याला उगीचंच भडभडून आलं इतक्यात हवेची एक मोठी झुळूक आली आणि सळसळत झाडांची सुकलेली पानं आपल्यासवे घेऊन गेली. मनात उठलेल्या वादळात आपणही ह्या सुकलेल्या पानांप्रमाणे वाहून जाऊ अशी भीती त्याला वाटू लागली. काय करावं त्याला कळत नव्हतं.
रुचिताईशी याविषयी बोलावं का? काल फोनवर तिच्याशी बोलताना जाणवलं की तिलाही आईविषयी काहीतरी बोलायचं आहे पण स्पष्ट काहीच बोलली नाही. या गोष्टीचा उलगडा व्हायलाच हवा यासाठी रुचिताईशी बोलावंच लागेल म्हणून त्याने तिला फोन केला,
" हॅलो रुद्र, बरं झालं तू फोन केलास. मला एका महत्त्वाच्या विषयावर तुझ्याशी बोलायचं आहे."
" आईविषयी, "
" हो, म्हणजे तुलाही काही गोष्टी जाणवल्या तर."
" हो, आणि मला ह्यात काही अयोग्य वाटत नाही की आईच्या आयुष्यात आता दुसरं कोणी आलं आहे. बहुतेक तिला आत्ताच हे कोणाला सांगण्याची इच्छा नसावी किंवा हे आपल्याला कसं सांगावं हा प्रश्न देखील असावा तिच्यासमोर." रुद्रने आपलं मत मांडलं.
" अरे, असं कसं अयोग्य वाटत नाही तुला. इतकी मोठी गोष्ट तू इतक्या सहजासहजी कशी स्वीकारलीस." रुची रुद्रच्या बोलण्याने दुखावली.
" खरं तरं सुरवातीला मीही या विचाराने खूप दुखावलो गेलो होतो की बाबांची जागा असं कसं कोणी घेऊ शकतं पण खूप विचार केल्यानंतर जाणवलं की नाही, जे घडत आहे ते योग्यच आहे." रुद्र आपल्या मतावर ठाम होता.
" रुद्र, तू कितीही या गोष्टीचं समर्थन केलंस तरी माझ्या मनाला हे पटत नाही."
" अगं, माझं सोड मावशीला देखील असंच वाटतं."
" काय ssss म्हणजे मावशीलासुद्धा माहिती आहे? " रूची आश्चर्यचकित झाली.
" हो, कालच माझं आणि मावशीचं बोलणं झालं आणि तिचं म्हणणं मला पटलं. अगं, बाबा अचानक एका अपघातात गेले आणि सगळी जवाबदारी आईच्या खांद्यावर आली. आपलं डोंगराएव्हढं दुःख बाजूला सारून तिनं आजीआजोबांना धीर दिला. आपल्याला वाढवलं. बाबांचा हॉटेलचा व्यवसाय पुढे नेला पण कालांतराने आजीआजोबा गेले, तुझं लग्न झालं आणि मी शिक्षणासाठी बाहेर पडलो. आता ती सर्वार्थाने एकटी पडली आहे गं. तिची ही अवस्था आपण समजून घेणार नाही तर कोण घेणार? "
" तरीही रुद्र, बाबांच्या जागी दुसरं कोणी... कसं शक्य आहे. मला कल्पनाही करवत नाही रे. बरं, मावशी काय म्हणत होती, तिला हे सगळं कसं समजलं? "
" मावशी मागील आठवड्यात आईला भेटायला घरी गेली होती तेंव्हा दोरीवर सुकत असलेले पुरुषांचे कपडे, ऍश ट्रे मध्ये अर्धवट जळालेली सिगारेट, चपला अशा अनेक गोष्टी तिला तिथे आढळल्या. आईचं काय चाललंय हे तिला जाणून घ्यायचं होतं पण ती डायरेक्ट तिला विचारू शकली नाही. तिला खात्री आहे की आई कधीचं चुकीचं वागणार नाही. योग्य वेळ आली की ती स्वतःच याबाबत सगळ्यांना सांगेल. मावशी त्या दिवसाची वाट पाहतेय ज्या दिवशी आई स्वतः हे सगळं तिला सांगेल. तिला फक्त इतकंच वाटत आहे की आईने ज्या कोणाची निवड केली असेल ती व्यक्ती तिच्यासाठी योग्य असावी. बस्स इतकंच!."
" ताई, आईला आपल्या सपोर्टची गरज आहे. तू एकदा तिच्याशी बोलून बघ ना आणि आपण सगळे तिच्यासोबत आहोत हा विश्वास तिला दे. मीच तिच्याशी बोललो असतो पण काय बोलू, कुठून सुरूवात करू काही समजत नाही. तू एक स्त्री आहेस आणि एक स्त्री म्हणून तू तिला नीट समजून घेशील प्लिज!"
" हो... मला हे सगळं पटत नाही पण मी आईशी बोलण्याचा प्रयत्न करेन, डोन्ट वरी."
रुद्रशी बोलल्यानंतर रुची बराच वेळ गप्प होती. आईशी काय बोलावं कशी सुरुवात करावी या द्विधा मनस्थितीत ती होती. विषय अगदीच नाजूक होता. आई दुखावली जाणार नाही याची काळजी घ्यावी लागणार होती. शब्द जपून वापरावे लागणार होते. आईशी बोलण्यासाठी ती शब्दांची जुळवाजुळव करू लागली पण तिला शब्द सापडत नव्हते. शब्दच असतात जे समजावणे आणि समजून घेणे दोन्हीही करतात. मनाला सावरण्याच्या आणि विखुरण्याच्या साऱ्या कला ते जाणतात. भावनेच्या भरात काही चुकीचं बोलून गेले तर ही भीती तिला खात होती. फोनवर बोलण्याऐवजी आपल्या भावना लिहूनच तिच्यापर्यंत पोहचवल्यातर... हेच योग्य आहे ती ठाम झाली आणि तिने ई-मेल कम्पोज करायला घेतला.
डिअर आई,
तुला फोनच करणार होते पण हिम्मत झाली नाही. विषय तसा नाजूक आहे म्हणून मग हा पत्र प्रपंच. मला स्वप्नातसुद्धा कधी वाटलं नव्हतं की या विषयावर तुझ्याशी बोलावं लागेल. असो! आई या वेळी मी जेंव्हा माहेरी आले तेंव्हा बऱ्याच गोष्टी खटकल्या पण मनाची समजूत घालून त्याकडे कानाडोळा केला. पावलोपावली एकच जाणीव होत राहिली की तू माझ्यापासून दूर चालली आहे.
आई, तुझं जग रुद्र आणि माझ्यापासून सुरू होऊन आमच्यावरचं संपत होतं ना. मग आता असं काय झालं की तू आम्हाला तुझ्यापासून दूर लोटत आहेस.
तुझ्या आयुष्यात बाबांची जागा दुसऱ्या कोणीतरी घेतली आहे हे आम्ही जाणून आहोत आणि हो, ही गोष्ट तू आता नाकारू शकत नाहीस. तुझं एकटेपण, एकाकीपण सगळं कळतंय मला म्हणून हा पर्याय... कितपत योग्य आहे.
मला आठवतंय आई एकदा आजोबांनी तुझ्याकडे दुसऱ्या लग्नाचा विषय काढला होता तेंव्हा तू त्यांच्यावर किती रागावली होतीस. तू आजोबांना ठणकावून सांगितलं होतंस की बाबांची जागा तुझ्या आयुष्यात दुसरं कोणीच घेऊ शकत नाही. तू हे सारं विसरलीस.
आई, तुझ्या नजरेत बाबांच्या जागी दुसरं कोणी असणं जर चुकीचं नाही तर मग तू हे सगळ्यांपासून लपवत का आहेस आणि मुख्य म्हणजे ही गोष्ट तू अजिबात नाकारू शकत नाहीस कारण, बाबांच्या आवडीचा परफ्युम आणि आफ्टर शेव लोशन मी बाथरूम मध्ये पाहिलं होतं. बहुतेक ते तू मी यायच्या आधी लपवायला विसरली होतीस.
इतक्या वर्षांनंतर बाबांच्या आवडीचा तो सुगंध तू इतर कोणाशी कसा शेअर करू शकतेस. तो सुगंध फक्त आपला होता. यावर माझा आणि रुद्रचा पण अधिकार होता ना.
तुला आठवतंय आई, बाबा गेल्यानंतर तू दर रविवारी संध्याकाळी स्वतःला तुमच्या खोलीत कोंडून घ्यायची. आजीने सांगितलं होतं बाबा तुला दर रविवारी संध्याकाळी सिनेमाला किंवा नाटकाला घेऊन जायचे तो वेळ तुमचा असायचा फक्त तुम्हा दोघांचा. सुरवातीला सगळ्यांनीच तुला समजावण्याचा भरपूर प्रयत्न केला पण तू त्या कोषातून बाहेर यायला तयार नव्हतीस. मग सगळ्यांनी ती परिस्थिती मान्य केली आणि तुला तुझा वेळ दिला. ते तुझं स्वतःला खोलीत कोंडून घेणं कायम होतं म्हणून मुद्दाम मी या दरम्यान मागील दोन रविवारी शेजारच्या काकूंकडून तुझी चौकशी केली असता कळालं की रविवारी संध्याकाळी आपल्या घराला कुलूप होतं. तो वेळ तुमच्या दोघांचा ना गं, विसरलीस. कुठे जातेस तू या वेळेत. आहे का याचं उत्तर तुझ्याकडे?
आई मी मागील बरेच दिवस तुला पाच ते सहा या वेळेत फोन करतेय पण तुझा फोन बिझी येतोय. या वेळेत तू कोणाशी बोलत असतेस? माझ्या लक्षात आहे, तू मला सांगितलं होतंस तुमचं लग्न झाल्यापासून बाबा कामात कितीही बिझी असले तरी या वेळेत तुला रोज फोन करायचे म्हणून मग तू या वेळेत कोणाचेही आणि कितीही फोन आले तर तू उचलायची नाहीस कारण तुला बाबांचा कॉल मिस होण्याची भीती असायची आणि हेच तू आजवर करत आलीस... मग या वेळेत तू आजकाल कोणाशी बोलत असतेस. हेच का तुझं बाबांवरच प्रेम?
तुला दुखावण्याचा माझा हेतू नाही. आई, सगळं समोर स्पष्ट दिसत असताना दुर्लक्षही करता येत नाही ना गं. मला मान्य आहे इथे प्रत्येकाला आपल्या मर्जीने जगण्याचा अधिकार आहे.
तू स्वतःच्या वागण्याचं स्पष्टीकरण द्यावं असं माझं अजिबात म्हणणं नाही. मला आणि रुद्रला फक्त इतकंच जाणून घ्यायचं आहे की ती कोण व्यक्ती आहे ज्याने माझ्या बाबांची जागा घेतली.
रुद्र आणि मावशीला देखील या गोष्टीची कल्पना आहे आणि ते तुला सपोर्टच करत आहेत. मी ही तुला सपोर्ट करावा असं त्यांचं म्हणणं आहे पण मला ते शक्य नाही. मी बाबांच्या जागी इतर कोणाला पाहू शकत नाही... कधीच नाही. राहून राहून एकच गोष्ट प्रकर्षाने जाणवत आहे बाबा तर हरवलेच आहेत आणि आता तू ही...
बस्स इतकंच... लव्ह यू आई... काळजी घे.
रुची.
ई-मेल पाठवल्यानंतर रूचीला थोडं हलकं वाटू लागलं. मनातला कल्लोळ थोडा शांत झाला होता.
--––---------------------–---------
ई-मेल वाचता वाचता इकडे सुधाचा चेहरा पांढराफटक पडला. हे सगळं काय घडतंय. एक ई-मेल तिच्या जीवनात मोठं वादळ घेऊन आला होता. लेकरं कोणत्या मानसिक अवस्थेतून जात असतील याची कल्पनाही तिला करवत नव्हती. रुद्र आणि रुचिशी बोलायला हवं. तिची बेचैनी वाढतच चालली होती. तिने घड्याळात पाहिलं रात्रीचे साडेअकरा वाजले होते. एव्हाना रुची झोपली असेल. पण सकाळ होण्याची ती वाट पाहू शकत नव्हती म्हणून तिने ई-मेलच्या रिप्लाय वर क्लिक केलं.
डिअर रुची,
सर्वात आधी मला माफ कर बाळा. माझ्यामुळे तुम्ही दोघे दुखावला गेलात. तुझ्याशी बोलण्यासाठी मी सकाळ होण्याची वाट पाहू शकत नाही म्हणून तुझ्या मेलला रिप्लाय देत आहे.
मी तुम्हा दोघांना कसं समजावून सांगू मला समजत नाही. अगं, आजही माझं जग तुम्ही दोघेच व्यापून आहात गं. तिथे तिसऱ्या कोणालाच जागा नाही. हे मी तुला कसं पटवून देऊ. एकदा तुम्ही दोघांनी माझ्याशी बोलायला हवं होतं. मिनू, तुझी मावशी ती देखील मला काही बोलली नाही. मनात इतक्या शंका होत्या तर एकदा बोलून पाहायचं होतं. ती कितीदा घरी आली पण एका शब्दाने काही बोलली नाही फक्त भरल्या डोळ्यांनी कधी मला तर कधी घराला न्याहाळायची.
आता मला सगळं समजतंय की ती अशी का वागत होती. नकळत तुम्ही तिघेही माझ्यामुळे दुखावला गेलात त्यासाठी सर्वात आधी मला माफ करा. रुद्र आणि मिनूशीही मी बोलेनचं.
तुला माझ्या आयुष्यातल्या नवीन आलेल्या 'त्याच्या' बद्दल जाणून घ्यायचं आहे ना. तर सांगते ऐक.
मी कुठेतरी वाचलं होतं की एकटेपणा म्हणजे एक खोल काळाकुट्ट डोह त्याच्या गर्तेत आपण कणकण हरवत जातो आणि आपलं अस्तित्व नामशेष होतं. तेच मी सध्या अनुभवत आहे.
समुद्रातील गर्जत येणाऱ्या लाटा किनाऱ्याला धडकून जेंव्हा परत माघारी परतताना मी पहायचे ना तेंव्हा तुझ्या बाबांना पुन्हा भेटण्याची आस तीव्र व्हायची.
रुची बेटा, तुझ्या बाबांच्या प्रेमाने मला काही दिलं असेल तर ते श्वास आहेत गं. प्रेम माणसाला कधी कमकुवत बनवत नाही उलट प्रेम माणसाला अंतर्बाह्य सुंदर, तेजस्वी, ओजस्वी बनवतं असंच मला नेहमी वाटतं. आजही माझं कौस्तुभवरचं प्रेम कणभर ही कमी झालं नाही. उलट ते नसानसात मुरत, भिनत चाललंय....आत खोल... ते मनात तर आहेत पण समोर दिसत नाहीत ना. मग ह्या एकटेपणाच्या पोकळीला मी त्यांच्या अस्तित्वाच्या जाणिवेने भरून काढलं. मी कौस्तुभला माझ्या आजूबाजूला जिवंत केलं. त्यांचे कपडे कपाटात पुन्हा आहे तसेच सजवले, त्यांच्या चपला शू रॅकमध्ये मांडल्या, अर्धवट जळालेली सिगारेट पुन्हा ऍश ट्रे मध्ये ठेवू लागले. त्यांचा चष्मा, पेन, परफ्युम, आफ्टर शेव सगळं त्यांच्या जागी मांडलं. कधीतरी त्यांचे कपडे धुवून वाळत घालते. ठरलेल्या वेळी त्यांच्या फोनवर फोन करून त्यांच्याशी बोलते. रविवारी दोन तिकिटे बुक करून त्यांच्यासोबत नाटक, सिनेमाला जाते. दिवसभर त्यांच्याशी बोलते. आमच्या दोघांचं एक वेगळंच जग तयार झालं आहे गं. खूप आत्मिक समाधान आहे या जगात.
रुची, जो नेहमी सोबत आहे त्याला वेगळं करणं कसं शक्य आहे. विश्वास ठेव माझ्यावर काहीच बदललेलं नाही. सगळं पूर्वी होतं तसंच आहे. मला माहिती आहे तुम्हा दोघांना माझी काळजी आहे. तुम्ही दोघ माझ्यावर खूप प्रेम करता. विश्वास ठेवा माझ्यावर मी आजही तीच आहे तुमची खमकी आई.
उद्या सकाळी मी फोन करेनच. काळजी घे.
आई...
--------–----------------–-मधुनिता
" अरे देवा, हे नकळत काय होऊन बसलं." आईबद्दल किती चुकीचा विचार करत होतो याची जाणीव होताच रुचीला गलबलून आलं. तिला स्वतःचीच लाज वाटू लागली. डोळ्यातून अश्रुंचे पाट वाहू लागले. घाईघाईत तिने रुद्रला फोन केला,
" हॅलो रुद्र, मी आईचा मेल तुला फॉरवर्ड केला आहे. अरे, किती चुकीचा विचार करत होतो आपण आईबद्दल. काहीच नाही बदललं रे. सगळं पूर्वी होतं तसंच आहे. आपलाच गैरसमज झाला."
" काय झालं ताई, जरा नीट सांगशील का? तू कशाबद्दल बोलत आहेस याचा मला काहीच संदर्भ लागत नाही आहे."
" तू मेल वाच तुला सगळं कळेल आणि लवकरच आपल्याला आईला जाऊन भेटायला हवं रे. तिची माफी मागायला हवी." इतकं बोलून रुचीने फोन ठेवून दिला.
आईचा मेल वाचल्यानंतर रुद्रच्या डोक्यात विचार सुरू झाले. गैरसमज किती भयानक असतो. अग्निसारखा असतो. त्याला जेवढी नकारात्मक विचाराची हवा मिळत जाते तेवढा तो अधिकाधिक वाढत जातो. आपला स्वभाव हा जर संकुचित असेल तर गैरसमजाचे बांडगुळ लवकर वाढत जाते. गैरसमज झाला की आपल्याला चांगलं-वाईट खरे-खोटे यातील फरकच समजून घेता येत नाही. गैरसमजाच्या गडद अंधारात आपल्या दृष्टीला काहीच दिसत नाही आणि जे दिसतं ते सर्व काळं आणि गडदच असतं.
©️ सुनिता मधुकर पाटील.
30/3/2023
तर माझ्या वाचक मित्रमैत्रिणींनो तुम्हाला ही कथा कशी वाटली हे सांगायला अजिबात विसरू नका. असेच आणखी ब्लॉग वाचायचे असल्यास माझ्या मधुनिता या फेसबुक पेजला नक्की follow करा. कथा आवडल्यास लाईक, कमेंट आणि लेखकाच्या नावासहित शेअर करा.
© copyright
© all rights reserved.
या कथेच्या प्रकाशनाचे आणि वितरणाचे सारे हक्क लेखिकेकडे राखीव. कथेत अथवा कथेच्या नावात किंवा कथा लेखिकेच्या नावाशिवाय आढळून आल्यास तो कॉपी राईट कायद्याचा भंग मानला जाईल. कथा जशीच्या तशी शेअर करण्यास काहीही हरकत नाही