© मधुनिता
© सुनिता मधुकर पाटील
अनुराधा - भाग २
आपण अनुश्रीला सोडून गेल्यानंतर तिने काय केलं असेल. तिने स्वतःला कसं सावरलं असेल. तिच्यावर किती मोठा आघात करून आपण तिला सोडून गेलो होतो. ज्यावेळी तिला आपली सगळ्यात जास्त गरज होती तेंव्हाच तिची साथ सोडली आणि तिने जे भोंगलं त्याला जवाबदार पण तर आपणच होतो ना!!! हा विचार नकळत त्याच्या डोक्यात चमकून गेला.
----------------------
पाच वर्षांपूर्वी.....
श्रीकांत अनुश्रीला सोडून गेला आणि तिच्या आयुष्यात बरीच उलथापालथ झाली. त्याच्या जाण्याने ती अधिकच सैरभैर झाली. त्याला शोधण्याचा खुप प्रयत्न तिने केला पण व्यर्थ... एखादं माणूस खरचं हरवलं असेल तर ते सापडेल ना. जो स्वतःच कुठेतरी निघून गेला असेल तर त्याला शोधावं तरी कसं ना!!! कितीतरी दिवस तिने स्वतःला घरात कोंडून घेतलं. बाहेरच्या जगाशी सारे संबंध तिने तोडले होते. थोडीही चाहूल लागताच किंवा दारावरची बेल वाजताच श्री परत आला असेल म्हणुन ती धावत जाऊन दरवाजा उघडायची पण तिच्या पदरात नेहमी निराशाच पडायची. तिने ह्या घरात पाहिलेली सारी रंगीत स्वप्ने विखुरली गेली होती. वास्तवाचा दाह तिला आतून जाळत होता. वास्तव इतकं भयानक आणि कठोर असेल याची कल्पना तिने कधी केलीच नव्हती.
आईबाप मागील काही वर्षांपूर्वीच साथ सोडून देवाघरी गेलेले आणि आता श्रीकांत. त्यामुळे पूर्णपणे कोलमडलेल्या अनुश्रीला पुढे कोणताच मार्ग दिसत नव्हता. बरेच दिवस कॉलेजमध्ये न गेल्यामुळे कॉलेजकडूनही तिला लवकरात लवकर जॉईन करण्याबद्दल नोटीस पाठवण्यात आली होती. एक दिवस तिच्या कॉलेजमधील तिच्या सहकारी मैत्रिणी येऊन तिला समजावून गेल्या. त्यांच्या समजावण्यामुळे म्हणा अथवा तिला ह्या सगळ्यातून आता बाहेर पडायचं होत म्हणुन म्हणा तिने परत कॉलेजला जायला सुरवात केली पण तिथेही तिचं मन पहिल्यासारखं रमत नव्हतं. त्यामुळे तिने नोकरीचा राजीनामा द्यायचं ठरवलं.
नोकरीला राजीनामा देऊन तिने तिचं एक छोटंसंं प्रि प्रायमरी स्कूल सुरू केलं. तिने तिच्या मनमिळावू स्वभावामुळे अनेक चांगली लोक जोडली होती. त्यांनी तिच्या खडतर काळामध्ये तिला भरपूर पाठिंबा देत तिच्या या कार्यात तिला मदत केली. शिक्षणक्षेत्रातला इतक्या वर्षाचा अनुभव तिच्या पाठीशी होताच. त्यामुळे तिला जम बसायला जास्त वेळ लागला नाही. दोन तीन वर्षात चांगलाच जम बसला होता.
लहान लहान पिलांच्या संगतीत ती रमू लागली. त्यांचे बोबडे बोल ऐकत त्यांना शिकवत ती शिक्षिका कमी आणि आईपण जास्त जगू लागली. इतक्या वर्षांची मातृत्वाची तृष्णा ती अशाप्रकारे भागवत होती.
सोबतच तिने काही सामाजिक कार्यही सुरू केले होते. वेगवेगळ्या सामाजिक संस्थांशी ती जोडली गेली. या शिवाय ती अनाथाश्रमानां भेटी देऊन तिला जमेल तशी आर्थिक मदत करत होती.
एक दिवस ती अशीच एका अनाथाश्रमाला भेट देण्यासाठी गेली असताना एका खिडकीत तिला दोन लुकलूकणारे नक्षत्रासारखे डोळे दिसले जणू ते कोणीतरी येईल आणि मला इथून घेऊन जाईल याची वाट पाहत होते. तिने त्या बाळाविषयी चौकशी केली. " रुही " तीन साडे तीन वर्षांची लहानगी रुही आईबाबांचा एका अपघातात मृत्यू झाला त्या अपघातात ती एकटी वाचली. नातेवाईकांनी तिची जवाबदारी न स्वीकारता तिला मागील महिन्यात अनाथाश्रमात आणून सोडले. तिला रुहीविषयी एक अनामिक ओढ जाणवली. इतक्या दिवसात तिला अशी अनुभूती कधी आलीच नव्हती.
अनुश्री अनाथाश्रमातून घरी आली खरी पण काही केल्या रुही तिच्या डोक्यातून निघत नव्हती. तिचे ते डोळे तिला खुणावत होते, आपल्याकडे बोलावत होते. एक मूक साद घालत होते. तिचेच विचार अनुश्रीच्या मनात रुंजी घालत होते. तिने मनाशी काहीतरी ठरवलं आणि सकाळ होण्याची वाट पाहू लागली.
सकाळ होताच ती लवकर आटोपून अनाथाश्रमात गेली आणि तेथील अधिकाऱ्यांशी रुहीला दत्तक घेण्याचा विचार तिने बोलून दाखवला. तेथील सगळ्यांनी तिच्या या निर्णयाचे स्वागत केले. तिने वारंवार दिलेल्या भेटीमुळे तिचा स्वभाव सगळ्यांना चांगलाच अवगत झाला होता. आर्थिक परिस्थिती ही चांगली होती. त्यामुळे रुहीला दत्तक घेण्यात तिला कोणतीही अडचण आली नाही आणि छोट्या रुहीने अनुश्रीच्या मनात आणि घरात तिची मुलगी म्हणुन गृहप्रवेश केला.
हळुहळु ती रुहीच्या संगतीत आईपण जगत होती. रुहीच्या संगतीत ती इतकी रमली की जीवनातील सारे कष्ट, सारी दुःख ती विसरून गेली. रुहीने तिच्या आयुष्यात सौख्याचं शिंपण केलं होतं. तिच्या प्रगतीच्या कक्षाही रुंदावू लागल्या होत्या. तिच्या पूर्व प्राथमिक शाळेनं आता प्राथमिक शाळेचं रूप घेतलं होतं. तिच्या आभाळाचा परीघ बराच विस्तारला होता. आणि आज ती तिच्या शाळेतील विद्यार्थ्यांसोबत ट्रीपला गेली होती.
--------------------
त्याने कुलूप काढलं आणि दार उघडून आत गेला. त्याने घरभर फिरून संपूर्ण घर न्याहाळलं. पाच वर्षांपूर्वी त्याने घर सोडताना जस होत अगदी तसच आजही पाच वर्षानंतर त्याला ते घर दिसलं. त्यात तसूभरही फरक पडलेला नव्हता. संपूर्ण घरात एक फरक मात्र त्याला प्रकर्षाने जाणवला होता आणि तो म्हणजे पूर्वी त्या दोघांनी मिळून प्रेमाने घरभर लावलेल्या दोघांच्या फोटोंच्या ठिकाणी आता रुही आणि अनुश्रीचे फोटो होते.
दुसऱ्या दिवशी दुपारच्या प्रहरी ट्रिप आटोपून सगळ्या विद्यार्थ्यानां त्यांच्या पालकांना सुपूर्द करून अनुश्री जेंव्हा घरी परत आली तेंव्हा दाराला कुलूप न दिसल्यामुळे घाबरली. तिने घाबरत घाबरतच बेल वाजवली. दरवाजा उघडला गेला आणि समोर हसत उभा असलेल्या श्रीकांतला पाहून ती हैराण झाली. तिला काय बोलावं कस व्यक्त व्हावं काहीच समजत नव्हतं.
आज त्याला असं अचानक समोर पाहून ती एकदम स्तब्ध झाली होती. इतकं सगळं घडल्यानंतर आपल्यासमोर यायची त्याची हिम्मतच कशी झाली हे तिला कळत नव्हतं. तिचा प्रचंड संताप होत होता. सगळं असह्य वाटत होतं. रागाच्या ज्वालामुखीचा उद्रेक कधी होईल सांगता येत नव्हता. तरीही तिने स्वतःवर संयम ठेवला होता. ती शांत होती आणि तो निर्लज्जपणे तिच्यासमोर उभा होता.
" या बाईसाहेब कशा आहात." म्हणत त्याने तिला पाणी आणून दिलं.
" थांब हं!!! दमली असशील ना, मी तुझ्यासाठी तुला आवडतो तसा मस्त फक्कड चहा ठेवतो." म्हणत तो किचनकडे वळणार तोच तिने प्रश्न विचारला.
" श्रीकांत तुम्ही इथे का आला आहात."
" अगं का म्हणुन काय विचारतेस, मी आपल्या घरी परत आलोय. मी तुझा नवरा आहे हे तर विसरली नाहीस ना अजून." म्हणत तो जोरजोराने हसला.
" निर्लज्जम सदा सुखी!!!" ती तोंडातल्या तोंडात बडबडली.
" काय म्हणालीस," त्याने ऐकून न ऐकल्यासारखं करत तिला विचारलं.
" काही नाही, इतक्या वर्षानंतर तुम्हाला एक बायको आहे तुम्ही कोणाचातरी नवरा आहात हे आठवलं का? पण मी खरचं सगळं विसरून गेले आहे. भूतकाळातील पानं मी माझ्या आयुष्यातून कधीच फाडून फेकली आहेत. आता मला काहीच आठवत नाही आणि आठवायचंही नाही. तेंव्हा तुम्ही इथून जाऊ शकता." तिने शांततेने त्याला उत्तर देलं.
" अगं!!! अस कसं जाऊ शकता म्हणतेस, कुठे जाणार मी. तुझ्याशिवाय दुसरं आहे तरी कोण मला. मी!!! मी खूप चुकीचा वागलो तुझ्यासोबत. मला खरचं माझ्या वागण्याचा खूप पश्चाताप होतोय गं. त्यासाठी मी... मी तुझी माफी मागतो. मला माफ नाही करणार का अनुश्री."
" अनुश्री!!! अनुश्री नाही. अनुराधा... माझं नाव अनुराधा आहे. आणि राहिला प्रश्न मी तुमची बायको असण्याचा तर लवकरच घटस्फोटाचे पेपर तुमच्यापर्यंत पोहचतील. तेंव्हा तुम्ही इथून गेलात तर चांगलं होईल." अनुराधा रुहीचा हात पकडून आत बेडरूममध्ये निघून गेली...
हळुवार सोडवत भावनांचा गुंता
झालेय मोकळी
थोडीशी हरवलेली अन थोडीशी गवसलेली...
निरगाठी सोडत
माझ्यातल्या मी ला
मी अलगद सोडवलंय...
हरवलेलं माझं
अस्तित्व टिकवत
साकारलाय आज नवं रूप
टाकताना जुनी कात
माझ्यातील नवीन पैलू
एक एक करत उलगडत गेले
झाला साक्षात्कार
माझ्यातील क्षमतांचा अन घेतला जन्म नव्याने
जसा राखेतून फिनिक्स यावा आकारा
तर माझ्या प्रिय वाचक मित्र मैत्रिणींनो मला या कथेतून तुम्हाला एक प्रश्न विचारायचा आहे. समोरच्या व्यक्तीचं दुःख समजून घ्यायला स्वतः त्या दुःखाचा अनुभव करणं खरचं गरजेचं आहे का? इथे श्रीकांतला पश्चताप झाला पण तो कधी? जेंव्हा श्वेताही त्याच्याशी तशीच वागली जसा तो अनुराधाशी वागला होता. पण तो पश्चाताप तरी खरा होता का? तिला झालेल्या किंवा दिलेल्या दुःखाची जाणीव त्याला आधी का नाही झाली?
कोणती ही गोष्ट वेळेत झालेलीच बरी नाही का? मग ते मातृत्व असो अथवा लग्न... किंवा जीवनातला आणखी कोणताही महत्वपूर्ण निर्णय... वेळेतच योग्य निर्णय घेतलेले बरे. वेळ निघून गेल्यानंतर पश्चाताप करण्याशिवाय हातात काही उरत नाही. अनुराधा आणि श्रीकांतने वेळेतच बाळाबद्दल विचार केला असता तर पुढील अनर्थ टळला असता. जाऊ द्या ह्या झाल्या जर तर च्या गोष्टी आणि दुसरी महत्वाची गोष्ट म्हणजे कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक हा नेहमी वाईटच असतो. या कथेत गर्भ निरोधक गोळ्यांच्या अतिसेवनामुळे बिचारी अनुराधा मातृत्व सुखापासून वंचित राहिली आणि तिचं कधीही न भरून येणार नुकसान झालं. तेंव्हा कोणत्याही गोष्टीचा अतिरेक टाळा. तुमच्या नजरेत अनुराधाने घेतलेला निर्णय योग्य की अयोग्य ते मला कंमेंट बॉक्समध्ये सांगायला विसरू नका.
समाप्त__________
3/10/2020
© सुनिता मधुकर पाटील
© copyright
© all rights reserved.
या कथेच्या प्रकाशनाचे आणि वितरणाचे सारे हक्क लेखिकेकडे राखीव. कथेत अथवा कथेच्या नावात किंवा कथा लेखिकेच्या नावाशिवाय आढळून आल्यास तो कॉपी राईट कायद्याचा भंग मानला जाईल. कथा जशीच्या तशी शेअर करण्यास काहीही हरकत नाही.