मधुनिता
पत्र - भाग ३
" सुरेशला जाऊन महिना होत आला होता तरी त्याचा काही सांगावा आला नव्हता की पत्र आलं नव्हतं. कावेरी दिवसभर डोळे रस्त्याकडे लावून बसायची. हळूहळू दिवस सरत होते पण कावेरीचं वाट पाहणं काही संपत नव्हतं. सहा महिने, वर्ष, असं करत दोन वर्षं उलटून गेली पण सुरेश काही माघारी फिरकला नाही. या दोन वर्षात कावेरीची अवस्था उन्मळून पडलेल्या झाडासारखी झाली होती. ना खाण्यापिण्याची शुद्ध असायची ना कपड्यातलत्त्याची. दिवसभर पोस्टमनची वाट पाहत वेड्यासारखी उगीच बसून रहायची."
" आजीने जबरदस्ती नेऊन तिला अंघोळ घालावी तिची वेनीफणी करावी. तिला वेळेवर जेऊखावू घालावं आणि ती... तिचे डोळे फक्त वाटेकडे लागलेले असायचे. वस्तीवर एखादा पोस्टमन आला की धावत त्याच्या मागे जायची. पत्राची चौकशी करायची. थोडक्यात काय तर तीच मानसिक संतुलन संपूर्णपणे ढासळलं होतं. लोकं तिला वेडी म्हणू लागले होते. लहान मुलं खुळी समजून तिच्या खोड्या काढायचे, तिला त्रास द्यायचे मग ती दगड घेऊन त्यांच्या मागे लागायची. आजीला तिची अवस्था पाहवत नव्हती पण ती परिस्थिती पुढे हतबल होती. डोळ्यात तेल घालून ती आपल्या लेकाची शेवटची निशाणी सांभाळत होती. अशातच एक दिवस माझी आणि तिची भेट झाली."
" मग तुम्ही काय केलंत बाबा." केशवंच बोलणं मध्येच तोडत राहुल म्हणाला.
" मी... मी आधी तिच्या आजीला विश्वासात घेतलं आणि कावेरीला दवाखान्यात नेलं तर ती बरी होऊ शकते हे पटवून दिलं. मग आम्ही कावेरीला शहरातल्या डॉक्टरांकडे घेऊन गेलो. त्यांनी सांगितलं की गोष्टी मनासारख्या न घडल्यामुळे आंणि प्रेमात धोखा खाल्यामुळे तिच्या डोक्यावर परिणाम झाला आहे. सुरेश तिला जिथे सोडून गेला होता तिच्यासाठी काळ तिथेच थांबला आहे. औषधं आणि काही गोष्टी जर तिच्या मनासारख्या घडल्या तर ती नक्कीच बरी होऊ शकेल. मग आम्ही त्या दिशेने प्रयत्न सुरू केले."
" म्हणजे तुम्ही नक्की काय केलंत, बाबा." पुढे काय झालं ऐकण्यासाठी राहुल उत्सुक होता.
" एक दिवस कावेरीला पत्र आलं, कृष्णाचं आणि त्यानंतर हा पत्रांचा प्रवास सुरु झाला तो आजतागायत चालू आहे निरंतर. पत्र मिळताच कावेरीच्या चेहऱ्यावर एक प्रकारचं समाधान दिसत होतं. सुरवातीला लगेच तिच्यात काही फरक जाणवला नाही पण पत्रातून मिळणाऱ्या तिच्या कृष्णाच्या खुशालीमुळे आणि डॉक्टरांच्या औषधांमुळे हळूहळू तिच्या वागण्या बोलण्यात फरक जाणवू लागला. ती आतुरतरने माझी वाट पाहत असायची. भलेही ते वाट पाहणं पत्रासाठी असायचं पण मला तिचं माझी वाट पाहणं आवडू लागलं. मी हळूहळू तिच्या प्रेमात पडू लागलो. मी प्रेम केलं तिच्यावर जीवापाड आजही करतो सगळं विसरून आणि काळानुसार हे प्रेम अधिकच गहिरं होत गेलं."
" जवळ जवळ पाच वर्षे लागली तिला सुरेशने दिलेल्या धोक्यातून बाहेर पडायला. एक दिवस हिम्मत करून मी आजीकडे कावेरीला मागणी घातली. आजीने लगेचच होकार दिला पण माझ्यासाठी कावेरीच्या मनात काय आहे ते जाणणं जास्त महत्वाचं होतं. एक दिवस आजीने तिचा मूड पाहून तिच्या मनातलं जाणून घेण्यासाठी माझ्या विषयी विचारलं असता ती काहीच बोलली नाही. एकदम निश्चल होती ती जणू काही तिनं मौनच साधलं होतं. तिच्या काहीच न बोलण्याचा काय अर्थ लावायचा काही कळत नव्हतं पण मला कोणतंही नातं जबरदस्ती तिच्यावर लादायचं नव्हतं म्हणून मीही तो विषय तिथेच सोडून दिला."
" म्हणजे आईने तुम्हाला होकार दिलाच नाही. मग तुम्ही पुढे काय केलं?" केशवंच बोलणं मध्येच कापत राहुलने विचारलं.
" काहीच नाही... त्याचं काय झालं ना, अचानक एकदा माझी तब्येत खूप खराब झाली. डॉक्टरांनी डेंग्यू असल्याचं निदान केलं. मला काही दिवस पोस्टातून सुट्टी घेऊन आराम करावा लागला. त्यामुळे काही दिवस आजी आणि कावेरीशी भेटणं झालं नाही. पंधरा दिवसांनी बरा झाल्यानंतर जेंव्हा मी त्यांच्या वस्तीवर गेलो तेंव्हा कावेरी माझ्यावर खूप चिडली होती. मला पाहताच ती धावतच माझ्याजवळ आली आणि माझ्या कॉलरला पकडून माझ्यावर ओरडू लागली.
" कुठे होता इतके दिवस, तुम्हाला काही समजतं की नाही. कोणीतरी तुमच्या वाटेकडे डोळे लावून बसलं असेल, तुमची वाट पाहत असेल याचं काही भान आहे की नाही? किती वाट पहायला लावायची. जीव शिनला माझा वाट पाहून तुमची. आता फक्त जीव जायचा बाकी आहे. असं आणि बरंच काही ती असबंध बडबडत होती. माझं तिने काहीच ऐकून घेतलं नाही. तिच्या रागावण्यावरून मी न भेटल्यामुळे ती किती सैरभैर झाली होती याचा अंदाज येत होता आणि मी मनातून सुखावत होतो. तिचं रागावणं, हक्क गाजवणं यातूनच मला सारं काही कळून चुकलं होतं."
" तरीही मी थोडे आढेवेढे घेत तिला म्हणालो, काय झालं इतके दिवस नाही भेटलो म्हणून, असाही कोणाला काय फरक पडणार आहे म्हणा पण माझ्या अश्या बोलण्यामुळे ती आणखीनच बिथरली आणि तुम्हाला नाही समजणार, म्हणत मोठ्याने रडू लागली." बोलता बोलता केशवने राहुलकडे पाहिलं आणि हळूच पाठीवरून हात फिरवत त्याला विचारलं,
" मिळाली का साऱ्या प्रश्नांची उत्तरं का अजून काही बाकी आहे."
" चुकलो बाबा मी, आईशी मी काल ज्याप्रकारे बोललो तसं बोलायला नको होतं. माफ करा मला." केशवंच बोलणं ऐकून राहुलला त्याची चूक उमगली होती.
" अरे सोड, छोट्या छोट्या गोष्टी आहेत इतक्या मनाला लावून घ्यायच्या नसतात. पण एक गोष्ट मात्र खरी बरं का,
प्रेम माणसाला जगायला शिकवतं. माझ्या तिच्यावरच्या प्रेमाने तिला सावरायला मदत केली. प्रेम माणसाला अंतर्बाह्य सुंदर, तेजस्वी करतं असं मला नेहमी वाटतं. आज इतकी वर्षे झाली तरीही माझं तिच्यावरचं प्रेम तसू भर हि कमी झालं नाही. उलट ते मुरत गेलं... आत खोलं..."
" माझ्या मते काळानुसार प्रेम भक्ती मध्ये रूपांतरित होतं. ज्यांनी हे अनुभवलेलं असतं तेच हे समजू शकतात. आम्हा दोघांनाही प्रेमानं काही दिलं असेल तर ते श्वास... आणि उभारी ज्याच्या मुळे आम्हा दोघांनाही एकमेकांच्या अस्तित्वाची जाणीव आहे. प्रेमाने... आणि खरं तर पत्रांनी आम्हाला एक नवीन जीवन दिलं. जगण्याला एक नवा अर्थ दिला. जीवनाकडे पाहण्याचा एक नवा दृष्टिकोन दिला."
" खरंच ग्रेट आहात बाबा तुम्ही." राहुलला केशवाचा अभिमान वाटत होता.
" चला आता, बास झालं पत्र पुराण. आज कॉलेजला दांडी मारण्याचा विचार दिसतोय. मलाही आज पोस्टात जायला उशीरच होणार आहे बहुतेक. चल लवकर आई घरी वाट पाहत असेल." राहुल आणि केशव दोघेही घरी जायला निघाले.
" आई, लवकर काहीतरी खायला दे खूप जोराची भूक लागली आहे." घरी येताच राहुलची नेहमीप्रमाणे फर्माईश ऐकून कावेरीने चमकून केशवकडे पाहिलं. डोळ्यानेच सगळं काही ठीक असल्याचं खुणावत तो अंघोळीला गेला.
दुपारी आजी झोपल्याचं पाहून तिने मागल्या दारी असलेला लिंबाचा पार गाठला. ऊन चांगलंच तावत होतं पण लिंबाच्या गार सावलीखाली उन्हाच्या झळा तिच्यापर्यंत तितक्याशा पोहचत नव्हत्या. केशव सुद्धा ह्या महाकाय लिंबासारखाच नाही का? ज्याच्या छत्रछायेखाली कितीही उन्हाळे, पावसाळे आले तरी त्याची झळ आपल्यापर्यंत पोहचत नाही, हा विचार नकळत तिच्या मनात चमकून गेला. बराच वेळ ती डोळे मिटून पारावर शांत बसून राहिली. तिचा आजवरचा सारा जीवनप्रवास एखाद्या चित्रफितीप्रमाणे तिच्या डोळ्यासमोरून पुढे सरकत होता आणि तिच्याही नकळत तिचे डोळे पाणावले आणि अश्रूचा एक थेंब ओघळून तिच्या मांडीवर असलेल्या पत्रावर पडला. तिने डोळे उघडले आणि पत्र लिहायला सुरुवात केली.
प्रिय कृष्णा,
खरंतर तुझं माझं नातं हे शब्दातीत तू कोण आहेस, तू काय आहेस माझ्यासाठी, कसं सांगू तुला ?
तू ईश्वराने दिलेली माझ्या आयुष्यातली अप्रतिम सौगात... तू आयुष्याच्या अशा वळणावर भेटलास, जिथे मला स्वतःला सावरणं कठीण होतं. तुझ्या प्रेमाने सावरलं मला. त्या प्रेमाची बीजांकुरं मनात आत इतकी खोलवर रुजली आहेत की कोणतंही वादळ त्याला हलवू शकणार नाहीत.
खरं सांगू का, मनाचा डोह आज लखलखत आहे, शुभ्र चांदण लेवून... दिसतोय मला मध्यभागी माझा चांद... पाठमोरा त्याच नेहमीच्या आकारात... तुझ्या डोक्यावर वाऱ्याने हलणारं मोरपीस आणि तुझी ती कृष्णवर्णीय निल कांती... चांदण धुक्यात अधिकच तेजोमय भासतेय....
तू कर्मयोगी चराचरात व्यापुनही निर्लेप आणि निर्मोही. साऱ्या नात्यांमध्ये लिप्त असूनही परिघाच्या पलीकडे. तू चालतोय प्रेमाच्या नितांत सुंदत मार्गावर... घालत भुरळ अखंड चराचराला पण स्वतः मात्र निरलस, अलिप्त.....
आणि मी चालतेय ती कृष्ण सावळी पाऊलवाट, पावलावर पाऊल ठेवून तुझ्या. होताच तुझा परिसस्पर्श सोन व्हावं आयुष्याचं... इतका तू निर्मळ...
पाठमोरा तू वळलास आणि दिसलं माझंच निलवर्णी प्रतिबिंब तुझ्या लोचनात आणि सुरू झाला प्रवास देहापलीकडच्या आत्म्याचा द्वैत नुरून अद्वैताचा... तुझ्यासोबत, माझ्या सख्यासोबत, त्या निर्मोही सावळ्यासोबत...!
पत्र लिहता लिहता कावेरीचे डोळे झरत होते. डोळ्यात दाटलेल्या पाण्यामुळे अक्षरे हळूहळू धूसर होत गेली आणि उन्मीलित नयनी एक चेहरा आकार घेऊ लागला, सावळ्या केशवचा...!
समाप्त...
©️ सुनिता मधुकर पाटील.
18/5/2022
फोटो - साभार गुगल.
तर माझ्या वाचक मित्रमैत्रिणींनो तुम्हाला ही कथा कशी वाटली हे सांगायला अजिबात विसरू नका. असेच आणखी ब्लॉग वाचायचे असल्यास माझ्या मधुनिता या फेसबुक पेजला नक्की follow करा. कथा आवडल्यास लाईक, कमेंट आणि लेखकाच्या नावासहित शेअर करा.
© copyright
© all rights reserved.
या कथेच्या प्रकाशनाचे आणि वितरणाचे सारे हक्क लेखिकेकडे राखीव. कथेत अथवा कथेच्या नावात किंवा कथा लेखिकेच्या नावाशिवाय आढळून आल्यास तो कॉपी राईट कायद्याचा भंग मानला जाईल. कथा जशीच्या तशी शेअर करण्यास काहीही हरकत नाही.